Pierwsze wazektomie

31 lipca 2003 roku do małej prywatnej kliniki państwa Rudzków na Gocławiu dojechała cała ekipa. Chirurg, anestezjolog z asystą, moją pielęgniarka operacyjna, ja i pacjent z żoną. Nałożyliśmy fartuchy, czepki, maski, ochraniacze na buty, zapalono światła. Powstała sceneria jak do poważnej operacji.

Zaczynamy operować, operujemy, operujemy, minęła pierwsza godzina, a my ciągle w lesie. Kolega – chirurg urolog albo przeliczył się z umiejętnościami, albo nie przeczytał niczego na temat techniki niezbędnej do płynnego przeprowadzenia wazektomii. Na początku nie mógł znaleźć nasieniowodu, chociaż był tuż pod skórą moszny, potem szarpał się z nim, jak z bykiem na uwięzi.

Nie miał zielonego pojęcia o chwycie trzech palców, który był kluczem do szybkiego i sprawnego przeprowadzenia zabiegu. Po półtorej godzinie zasapani, spoceni, ale syci sukcesu odeszliśmy od stołu. Pacjent został wybudzony i odwieziony przez żonę do domu półtorej godziny po zabiegu. Co ciekawe, ten pierwszy oficjalny zabieg wazektomii wykonany w Polsce zakończył się stuprocentowym sukcesem skuteczności.

Rozliczyliśmy się. Prawie nic mi nie zostało, ale rozszerzyłem swoją wiedzę o bezcenny pakiet informacji.

Po pierwsze, zrozumiałem, że wazektomia tylko pozornie była łatwym, niemal kosmetycznym zabiegiem. Łatwo i ładnie się o niej pisze, ale o wiele trudniej wykonuje.

Po drugie, była właśnie tą dziedzina, w jakiej chciałem się doskonalić, niezależnie od trudności, jakie często pojawiają się w pierwszym etapie.

Po trzecie, nigdy więcej nie będę operować z tym kolegą. Zapewne jest wybitnym i uznanym urologiem, ale to jeszcze za mało, abym chciał kontynuować uczestniczenie w szarpaniu się z nasieniowodami i ryzykiem ich uszkodzenia, niemożliwym do naprawienia.

Po czwarte, mój wskaźnik wiedzy na temat specyfiki zabiegu leciutko drgnął i podniósł się. Wiedziałem już, czego nie należy robić, ale jeszcze nie do końca wiedziałem, co należy. Koniecznością stało się zaproszenie następnego doświadczonego kolegi.

Po kilku dniach skontaktowałem się z właścicielami kliniki, aby umówić się na następny zabieg, ale to co usłyszałem, zmusiło mnie do działania. Okazało się, że państwo Rudzkowie nie zgadzają się na dalsze wazektomie w ich klinice. Skonsultowali się z siedemdziesięciodwuletnią panią urolog i księdzem proboszczem, którzy autorytatywnie stwierdzili, że wazektomia jest nieetyczna i grzeszna. Nie po to w Biblii stoi jak byk: "Idźcie i rozmnażajcie się", żebyśmy teraz operacyjnie ograniczali święte zalecenia. Postawili sprawę jasno: nie mam tam czego więcej szukać.

Nie było to dla mnie wielkim problemem. W Warszawie funkcjonowało kilkadziesiąt gabinetów i klinik z wyposażeniem umożliwiającym przeprowadzenie bardziej skomplikowanej operacji, pomijając już bardziej liberalnych właścicieli. Gdy pojawił się kolejny pacjent, zadzwoniłem do zaprzyjaźnionego anestezjologa w Instytucie Onkologii z prośbą o rekomendowanie doświadczonego urologa.

Po jakimś czasie zadzwonił lekarz i umówiliśmy się na zabieg. Przyjechał pacjent, anestezjolog, asysta, rozpoczynamy operację. Już po chwili uświadamiam sobie z przerażeniem, że mój polecany operator nie zielonego pojęcia o istocie zbiegu.

Wazektomia w jego wykonaniu przypominała korridę. Szarpał się, ciągnął, szukał nasieniowodów tam, gdzie nigdy ich nie było. Zgroza. Był jednocześnie przekonany o własnej nieomylności i niezwykłej biegłości operacyjnej. Aż chciało się zwrócić mu uwagę, ale przecież nie wypadało. Jakoś dobrnęliśmy do końca. Operacja się udała, pacjent przeżył, ja byłem w gorszej formie od niego, ale tak czy siak można było odtrąbić sukces.

Dostałem kolejną lekcję poglądową i wewnętrzne przekonanie: nigdy więcej żadnego urologa. Wydawało mi się – o naiwności – że ten epizod nie będzie miał dalszego ciągu. Nie ma tak dobrze. Po trzech dnia zadzwonił nasz pacjent i powiedział, że chciał sprawdzić, jak będzie wyglądał seks z podwiązanymi nasieniowodami. Do pewnego momentu było wspaniale, ale finał pozostawiał wiele do życzenia. Coś podobnego do spermy popłynęło z boku, jakoś tak przez mosznę. Nie bolało go, ale trochę głupio. Czy tak powinno być? Dobrze, że rozmawiałem siedząc w głębokim fotelu, bo pewnie bym upadł z przejęcia. Był to ewidentny błąd w sztuce, ale tego nie mogłem mu przecież powiedzieć. Opowiedziałem uspokajającą bajeczkę o nieprzewidywalnych fenomenach męskiego organizmu i dałem mu telefon do wspaniałego urologa, mającego swój prywatny gabinet na Saskiej Kępie. Po jakimś czasie otrzymałem od niego maila: "Szanowny doktorze, uprzejmie informuję, że ta wazektomia zakończyła się sukcesem". Podziękowałem, ale w duchu obiecałem sobie: z nim też nigdy więcej. Znowu zostałem bez nauczyciela, chociaż od tamtych wiele się nie nauczyłem. Nie chciałem jednak eksperymentować na pacjentach, dlatego zadzwoniłem do następnego kolegi, Andrzeja. Był dobrym chirurgiem, chociaż jak się w praktyce okazało, miał ogromny niewykorzystany talent estradowy. Zrobił z zabiegu spektakl ze stękaniem, narzekaniem, poceniem się, mdleniem rąk, jakbyśmy pracowali kilofami w dusznej kopalni, a nie w klimatyzowanej sali operacyjnej. Muszę jednak przyznać, że zmieścił się w trzech kwadransach i nie walczył z nasieniowodami, co w porównaniu z poprzednimi zabiegami było już sukcesem. Poczułem przypływ sił i pewności siebie. Zdawałem sobie sprawę z tego, że samodzielnie podołam zabiegowi, ale ciągle miałem wewnętrzne wątpliwości.