Nie mamy tutaj miejsca na długie opowiadanie o historii wazektomii, lecz jest to dla nas nowa dziedzina więc większość widomości jest niezwykle interesujaca. Ogólnie mówi się o początku lat pięćdziesiątych ubiegłego wieku, czyli to już około 60 lat, u nas 7 lat. Jednak historia wazektomii i samych badań jest znacznie dłuższa i bardzo interesująca. Całość poszukiwań i kolejnych badań dotyczyła anatomii i fizjologii układu rozrodczego u mężczyzn, jak też kontroli urodzeń.
Przy nazwie nasieniowód, wymienia się tutaj nazwisko Berengarius Capri (1470-1530), a znaczenie z języka łacińskiego prowadzenie statku-hotelu, oraz „deffere”- schodzenie w dół. Capri był w błędzie tłumacząc schodzenie plemników w dół, a nie do góry w kierunku najądrza i kanału pachwinowego. Najstarsze dowody na stosowanie prezerwatyw w Europie pochodzi ze scen na malowidłach naskalnych w Combarelles we Francji. Najstarsze prezerwatywy znaleziono w fundametach Dudley Castle niedaleko Birmingham. Archeolodzy w czasie połowów rybackich znaleźli małe skrawki podobne do cienkiej skóry , które zostały uznane za fragmenty prezerwatyw. Prawdopodobnie były one wykonane z jelit owiec lub świń [1642-1647][ http://goeurope.about.com/cs/sex/a/condom.htm]
Naukowcy śledzą od wielu lat korzyści wynikające z przeprowadzenia zabiegu wazektomii. Jedna z pierwszych prac dotyczących skutków wynikających ze stosowania wazektomii pochodzi z 1830r. a jej autorem był sir Ashley Cooper[B.B.Ohri M.S.F.R.C.S. & DR. P.S. Jhaver M.S., F.I.C.S.The Indian Journal of Suregery.,XX Dec., 1968 No 6 ,480-484][ Inni autorzy to: Brissaud(1880), Shattock, Selignam, Oslund(1924) Nieco o przeszłości z 1889 roku. Lekarz zakładu karnego Harry Sharpon miał pod swoją opieką 19 letniego podopiecznego, który skarżył się na „nadmierną masturbację” i nalegał na kastracje. Sharp zrezygnował z kastracji, jako metody radykalnej natomiast zdecydował się na wykonanie wazektomii. Po kilku tygodniach od dnia zabiegu –mimo braku plemników w ejakulacie- powtórzono wazektomię. W kilka miesięcy od powtórnego zabiegu u opisywanego pacjenta zgłosił zatrzymanie masturbacji oraz znaczne postępy w więziennej szkole. Dr Sharp stwierdził, że jego pacjent „stał się bardziej pogodnego usposobienia, jaśniejszego rozumu i zaprzestania masturbacji”. Wnioski te poparł jeszcze innym stwierdzeniem, mianowicie „ludzki umysł i system nerwowy stają się wzmocnione przez ponowne wchłanianie spermy”.
W roku 1911 po raz pierwszy zasugerowano istnienie zależności między dawką wyciągu z gonad a odpowiedzią organizmu. Wzmianka ta ukazała się drukiem, gdy André Pézard zaobserwował, że większe grzebienie rozwijają się u kogutów, które otrzymały większą dawkę wyciągu z gonad. W tym czasie lekarze zaczęli wykonywać pierwsze zabiegi, które wg dzisiejszych standardów były nie tylko dziwaczne, ale również niezwykle ryzykowne pod względem infekcji i odrzucenia tkanek. „Apatycznym mężczyznom w średnim wieku” aplikowano operację Steinacha – w zasadzie wazektomię w celu „odmłodzenia organizmu”, poprzez poprawę fizycznego i psychicznego stanu w starszych mężczyzn. Twierdzono, że po zabiegu zanikało łysienie, poprawiała się erekcja, mężczyźni mniej narzekali na przedwczesny wytrysk i następowała u nich poprawa libido. Krytycy uważali, że wyniki te należy przypisać efektowi placebo, mimo to lista pacjentów Steinbacha zawierała nazwiska wielkich intelektualistów, m.in. Zygmunta Freuda i Williama Butlera Yeatsa (sławny brytyjski poeta). Historia opisuje, że podczas operacji Steinbach szepnął Freudowi do ucha: „Mamusia cię kocha”, co miało wywołać późniejsze podniecenie seksualne./ (http://www.musculardevelopment.pl/doping/art,81,historia-i-rozwojandrogenicznych- sterydow-anabolicznych-wrzesien-2009.html).
Gosselin to 1847 i badania eksperymentalne skutków podwiązania i wycięcia nasieniowodów u psów. 1861 pierwsza reklama prezerwatyw w „New York Times”. 1873 Anthony Comstok to polityk o wiktoriańskiej moralności, pocztowy inspektor przez 40 lat . Zakazał między innymi jakiejkolwiek kontroli urodzeń, a także zakaz na usługi pocztowe do wysyłania prezerwatyw. Wszelka grafika z udziałem nagości została zakazana, podobnie teksty ,medyczne traktujące o aborcji, antykoncepcji naukowe podręczniki traktujące o fizjologii człowieka Bernad Shaw stworzył termin „comstokery”[cenzura literatury i innych form wypowiedzi i porozumiewania się w przypadku odczucia nieprzyzwoitości i niemoralności] [Helen Horowitz: Rereading Sex: Battles over Sexual Knowledge and Suppression in Nineteenth Century America: New York: Knopf: 2002: ISBN 037540192X.,Andrea Tone: Devices and Desires: A History of Contraceptives in America, New York: Hill and Wang, 2001. Available electronically at: http://books.google.com/books?id=ClHpjlw8zQEC&printsec=frontcover &dq=devices+and+desires&cd=1#v=onepage&q=&f=false] 1890, Bissaud, Griffiths, Moulin- stosowali wazektomię celem leczenia ciężkiego przerostu prostaty z dużymi sukcesami.
1899-według Jhaver Hrry Sharp wykonano wazektomię u pacjenta 19 letniego, który w zakładzie karnym stosował nadmierna masturbacje. W kilka miesięcy później nie uprawiał masturbacji i zaczął robić postępy w więziennej szkole, obserwowano bardziej pogodne usposobienie, jaśniejszy rozum. Nie stwierdzano żadnych niekorzystnych objawów u pacjenta po wazektomii. Sharp twierdził również, że „ludzki umysł i system nerwowy zostały wzmocnione poprzez ponowne wchłanianie spermy”.( Ochsner AJ Surgical treatment of habitual criminals. JAMA 1899). Kolejna ciekawostka to doniesienie Harrisona który opisuje 100 przypadków wazektomii zastosowanej celem usunięcia kamieni z pęcherza moczowego. Drewno opublikowała studium 193 pacjentów poddanych wazektomii jako leczenie powiększenia gruczołu krokowego. Uzyskał 15% poprawy oddawania moczu, 67% poprawienia stanu ogólnego organizmu.
W stanie Indiana -1907- wprowadzono projekt ustawy upoważniającej do: ”sterylizacja obowiązkowa w niektórych przypadkach karnych- gwałcicieli, o rozpoznaniu idiota, kretyn przebywających w insytucji państwowej”. Ostatecznie po 29 stanach w USA , w Wielkiej Brytanii nie udało się wprowadzić takiego zapisu.
I inne radykalne podejścia: Belfield-1908- publikuje gazetę „Sucicide Race” traktującą o społecznych pasożytach. Był jednym z propagatorów stosowania wazektomii u przestępców.
Sharp (1909) w czasopiśmie JAMA wymienia wazektomię jako środek zapobiegania prokreacji u ułomnych (ja też już miałem takie propozycje, ale nie doszły do skutku). Namawiał kolegów do zmiany przepisów ustawodawczych, by umożliwić klinicystom do wykonania wazektomii u mężczyzn we wszystkich instytucjach.
1890, Bissaud, Griffiths, Moulin- stosowali wazektomię celem leczenia ciężkiego przerostu prostaty z dużymi sukcesami.
1899-według Jhaver Hrry Sharp wykonano wazektomię u pacjenta 19 letniego, który w zakładzie karnym stosował nadmierna masturbacje. W kilka miesięcy później nie uprawiał masturbacji i zaczął robić postępy w więziennej szkole, obserwowano bardziej pogodne usposobienie, jaśniejszy rozum. Nie stwierdzano żadnych niekorzystnych objawów u pacjenta po wazektomii. Sharp twierdził również, że „ludzki umysł i system nerwowy zostały wzmocnione poprzez ponowne wchłanianie spermy”(Ochner AJ., Surgical treatment of habitual criminals. JAMA 1899).
Kolejna ciekawostka to doniesienie Harrisona który opisuje 100 przypadków wazektomii zastosowanej celem usunięcia kamieni z pęcherza moczowego. Drewno opublikowała studium 193 pacjentów poddanych wazektomii jako leczenie powiększenia gruczołu krokowego. Uzyskał 15% poprawy oddawania moczu i 67% poprawy stanu ogólnego organizmu.
W stanie Indiana -1907- wprowadzono projekt ustawy upoważniającej do: ”sterylizacja obowiązkowa w niektórych przypadkach karnych- gwałcicieli, o rozpoznaniu idiota, kretyn przebywających w insytucji państwowej”. Ostatecznie po 29 stanach w USA, w Wielkiej Brytanii nie udało się wprowadzić takiego zapisu.
I inne radykalne podejścia: Belfield-1908- publikuje gazetę „Sucicide Race” traktującą o społecznych pasożytach. Był jednym z propagatorów stosowania wazektomii u przestępców.
Sharp (1909) w czasopiśmie JAMA wymienia wazektomię, jako środek zapobiegania prokreacji u ułomnych (autor tego opracowania też już miał takie propozycje, ale nie doszły do skutku i całe szczęście). Namawiał kolegów do zmiany przepisów ustawodawczych, by umożliwić klinicystom do wykonania wazektomii u mężczyzn we wszystkich instytucjach państwowych.? 1992 Benjamin publikuje dokumenty opisujące zasady naukowe w teorii i praktyce. Ciśnienie wsteczne w jądrze spowodowane przez przecięcie nasieniowodów prowadzi do zwiększenia produkcji hormonów męskich. Im blokada jest bliżej jądra tym więcej stymulacji hormonalnej. Zgłosił szereg przypadków w których pacjenci zgłaszali większy porost włosów, intensywniejszy kolor, lepszą erekcję, zmniejszenie przedwczesnego wytrysku , oraz zwiększone libido.
1927. W stanie Virginia zakwestionowano prawo do przymusowej sterylizacji - wazektomii. Jednak w przypadku jednej z rodzin epileptyków i umysłowo nienormalnych, sędzia wyraził zgodę na zabieg uzasadniając wyrok- „trzy pokolenia kretynów są wystarczające”. Zanotowano że miedzy rokiem 1909 a1924, wykonano ponad 6000 zabiegów, z tego połowa była wykonana w Kalifornii.
1927- W Niemczech powołano do życia –Kaiser-Wilhelm Instytyt Antropologii i Genetyki Człowieka - jako początek „dyskryminacji rasy na podstawie grupy krwi, języka i kształtu ucha zewnętrznego i półksiężyca na podstawie paznokcia”.
1928- Szwajcaria wprowadza na rynek pierwsze Europejskie Prawo Eugeniki.
1938- Jest to ciekawa data, pod którą zanotowano pierwszy przypadek- z sukcesem, jako zaistniałej ciąży- wykonanej rewazektomii u pacjenta w 4 roku od wykonanej wazektomii.
1945- Po zakończeniu II wojny światowej, alianci zakazują w Niemczech przymusowej sterylizacji. W latach 1933-1945 zanotowano 320 000 przypadków wymuszonej sterylizacji. Nie jest to pierwszy i ostatni przypadek wykorzystania medycyny w celach niezgodnych z jej etyką, przez polityków, przywódców.
1948 - O’Connor tworzy pierwszą listę wskazań do wazektomii:
1950- Garrison &Gamble publikują dokument pt. „Seksualne skutki wazektomii”. Raport opiera się jedynie na 50 przypadkach wykonanych wazektomii. W 47 przypadkach osiągnięto sukces. Co ciekawe większość mężczyzn zgłaszało nieznaczny wzrost libido i częstotliwości współżycia.
1951- odnotowano kolejny przypadek wykonanej rewazektomii zakończonej sukcesem u pacjenta, którego żona zaszłą w ciążę w 6 miesiącu po operacji.
1953- Walker donosi, że nie ma żadnego negatywnego wpływu na fizyczne lub psychiczne samopoczucie pacjenta. Analizował grupę pacjentów, którzy mieli wykonaną wazektomię 30 lat wcześniej. Stwierdzono jedynie, że powikłania jakie wystąpiły były wynikiem błędów techniki chirurgicznej.
1963 –Poffenberger z Kalifornii publikuje swój raport z 2000 wazektomii przeprowadzonych w latach 1956-1961. Raport donosi „ pacjenci byli zadowoleni z wyniku operacji, ale mówili też o zaletach by przekonać innych do zabiegu wazektomii. Zdarzało się, że pacjenci pokonywali dystans kilkuset mil żeby przyjechać na zabieg. W tamtym analizowanym okresie zabieg wazektomii nie był stosowany jedynie w przypadku planowania rodziny”
1967- Bergen opublikowała raport dotyczący legalizacji wazektomii w USA. Wg. raportu wazektomia stosowana w celach leczniczych nie została zakazana w żadnym państwie, z wyjątkiem stanów: Connecticut, Kansas i Utah. Wazektomia dla niektórych celów eugenicznych została utrzymana w 28 Stanch.
1970- ciekawe doniesienie. Amerykański JAMA (Journal of the American Medical Association), zatytułowany „Szczepionka przeciwko spermie” stwierdza, że reakcja autoimmunologiczna u mężczyzn po wykonaniu wazektomii, może być wstępem do badań nad szczepionką antykoncepcyjną dla mężczyzn(badania te zostały opisane w książce
1971- W mieście Cochin, Kerala w Indiach w czasie „Festiwalu Planowania Rodziny” wykonano 62 913 wazektomii w ciągu jednego miesiąca. Szacunkowy koszt to 9 mln rupii, łączna szacowana oszczędność do 162 mln rupii.
1971- Jhaver donosi o analizie wykorzystania klipsów tytanowych –czasami również je stosujemy- do blokowania nasieniowodów. Klipsy tytanowe stwarzają większe problemy w procedurze revasektomii.
1972 – W Wielkiej Brytanii NHS(National Helath Service) Narodowa Służba Zdrowia zezwala na wprowadzenie wazektomii w celach antykoncepcyjnych.
1973 - W Indiach przeprowadzono 7 000 000 wazektomii do 1973 roku. Termin „WAZEKTOMIA” ukuty w raporcie D&H Wolfers. W tym czasie rządy wielu krajów nie stosowały specjalnych zachęt do wykonywania wazektomii. Raport sygnalizował, że ludzie-pacjenci nie powinni żyć pod presją, kiedy podejmują decyzje zastosowania tej procedury a sami świadomie podejmują decyzję kierowania własna płodnością. Niezwykle ciekawe doniesienie przedstawia ten raport. Minowicie następujące powody nie mogą być podawane jako wskazania do wazektomii.
1974 – jest to szczególna data. Dr Li Shunqiang z Instytutu Planownia Rodziny, prowincji Syczuan, przedstawił metodę wykonywania wazektomii jako „No scaplel”, czyli „wazektomia bez scalpela”. W tym okresie zabiegi wazektomii u mężczyzn w Chinach nie były zbyt popularne. Podwiązanie jajowodów było najczęściej stosowane, jako metoda dobrowolnej „sterylizacji”. Procedura ta zyskała natychmiast uznanie ze względu na znacznie mniejszą inwazyjność niż wykonywanie podwiązywania jajowodów. Również ze względu na prostotę, można ją wykonywać w obszarach wiejskich. W krajach rozwiniętych – bogatych- wazektomia stawała się coraz bardziej popularna, a przyczyniły się do tego również doniesienia o niekorzystnych działaniach pigułek antykoncepcyjnych. Podkreślono również coraz większą świadomość i odpowiedzialność mężczyzn w sprawach seksualnych.
1975: W Niemczech sąd odrzuca, oskarżenie pacjenta o urodzenie dziecka po wykonanej wazektomii. Pacjent podpisał zgodę na wykonanie zabiegu. Wagenaar donosi o wynikach badań, które nie potwierdziły polepszenia stanu po operacji gruczołu krokowego, jako rutynowego stosowania wazektomii w takim przypadku. Potwierdził skuteczność metody, jako skutecznej metody antykoncepcji.
Kaplan i Huether – długość usuniętych nasieniowodów nie jest kluczowa, natomiast usuniecie mniej niż 15 mm stwarza większą możliwość wystąpienia awarii-ciąży.
Drueschke, Zaneveld, Burns, Rodzeń, Wingfield&Maness- zastosowali specjalne urządzenie wprowadzane do światła nasieniowodu, jako metodę odwracalną, metoda nie uzyskała większego uznania.
Na Filipinach, podsumowano program sponsorowany przez kościoły i szpitale, z którego wynikał znaczny wzrost popularności wazektomii, ponieważ przewidywane poprzednio sankcje karne zostały usunięte.
1977-2007 Towarzystwo Planowania Rodziny w Hong Kongu przeprowadziło kampanię telewizyjną mającą na celu zachęcenie społeczeństwa do otwarcia się nową wiedzę planowania rodziny. Były przedstawiane przez osobistości telewizyjne dwie postacie jako „Pan Planowania Rodziny” i „Pan Wazektomia”(1977) Turcja legalizuje wazektomię i salpingektomię.(1983). USA, pierwsza wazektomia wykonana w metodzie „No scalpel”, przez Dr Marka Goldstein’a. w Nowym Jorku w Presbiterian Hospital Cornel Medical Center. Dr Goldstein jest członkiem Association of Voluntary Surgical Contraception-AVSC(Ochotnicze Stowarzyszenie Chirurgów w Antykoncepcji). Metoda została przywieziona z Chin od doktora Li Shunqianga. Procedura ta została wprowadzona do innych krajów świata przez kolejne zespoły lekarskie(1985).(21 lat później w Polsce). FDA w USA zatwierdza „Norplant” dla kobiet jako kolejną metodę antykoncepcji hormonalnej(wszczepienia pod skórę przedramienia)(1990). Brazylia legalizuje wazektomie i salpingektomię(1997). Norplant przestaje być dostępny w Anglii z powodu notowanych powikłań: przewlekłe bóle głowy, nieregularne krwawienia miesiączkowe, nudności i depresja(1999). We Francji zmieniono pierwotne zasady prawne umożliwiając wykonywanie wazektomii i salpingektomii(2001) Opublikowano w Chinach wyniki długoterminowych badań dotyczących powikłań po wazektomii. Jednoznacznie stwierdzono zmniejszenie występowania (BPH-benign anlargment of the prostate), łagodnego przerostu gruczołu krokowego.(2003)
VASCLIP – zatwierdzone przez FDA(2003). Obecnie rzadziej stosowane.(2007)9 W metodzie VasClip wykorzystuje się małe plastikowe zaciski wielkości ziarna ryżu zakładane na nasieniowody a całość przypomina klipsy zakładane na pępowinę po porodzie. „No Needles” , czyli „Bez Igły”- wprowadzenie metody znieczulania do praktyki lekarskiej przez Dr Ronalda Weiss’a z Uniwerystetu Ottawa w Kanadzie. Do znieczulenia nie używa się igły i strzykawki, a środek znieczulający podawany jest pod ciśnieniem przez skórę w okolicę przebiegu nasieniowodu. Używa się 1/10 objętości środka znieczulającego, bez bólu, lepszym komforcie i bez najmniejszych powikłań(2005). Zabieg można rozpocząć w 5 sek. po podaniu środka znieczulającego.
Metoda ABISSS(autor)–zastosowana w Warszawie dr E. Siwik (2006), podobnie dr Nowak w Toruniu.
